Profesjonalnie o nawadnianiu 01/2019

branŻa którymi mierzy się potencjał wody w gle- bie (dawniej nazywany siłą ssącą gleby). nawadnianie roślin o dużych potrzebach wodnych należy rozpoczynać, gdy poten- cjał wodyw glebie obniży się do poziomu –20, maksymalnie –30 kpa. sączek ten- sjometru, czyli jego ceramiczna, dolna część, powinien być umieszczony na głę- bokości około 15–20 cm, czyli wmiejscu, w którym znajduje się główna masa sys- temu korzeniowego. w praktyce nie za- wsze można się posłużyć przyrządami do określaniawilgotności gleby. doświadcze- ni producenci wyznaczają termin nawad- niania na podstawiewyglądu roślin i gleby oraz, oczywiście, przebiegu pogody. nawadnianie kroplowe w uprawie roślin jagodowych, takich jak truskawka, malina czy borówka, najczę- ściej stosowane jest nawadnianie kroplo- we. do największych zalet nawadniania kroplowego można zaliczyć oszczędność wody – może ona dochodzić nawet do 40% w porównaniu z innymi systemami nawadniania. dzieje się tak, ponieważ w metodzie tej zwilżana jest niewielka powierzchnia gleby, co ogranicza straty wodywskutek parowania. najważniejszymi elementami systemu kroplowego są emitery (kroplowniki). ich zadaniem jest zredukowanie ciśnienia panującego w rurociągach tak, aby woda wypływała z nich w postaci kropel. kro- plowniki mogąwystępowaćwpostaci po- jedynczych emiterów lub jako taśmy i linie kroplujące (emitery liniowe). wuprawach polowych najczęściej stosuje się taśmy i li- nie kroplujące. w ich ściankach znajdują się emitery o długiej drodze przepływu, nazywane kroplownikami la- biryntowymi. umożliwiają one uzyskanie turbu- lentnego (burzliwego) przepływu wody. dzię- ki temu następuje jej samooczyszczanie, co zmniejsza ryzyko zapy- chania urządzeń. taśmy kroplujące są przewo- dami cienkościennymi. swoją nazwę zawdzię- czają spłaszczonemu kształtowi przekroju, kiedy nie znajduje się w nich woda. w czasie pracy nabierają zaś kształtu okrągłego lub owalnego. popularność taśm kroplujących wyni- ka przede wszystkim z ich ceny. są one znacznie tańsze niż przewody o więk- szej grubości ścianki, nazywane liniami kroplującymi. dużą zaletą nawadniania za pomocą taśm i linii kroplujących jest możliwość zminimalizowania nakładów energii, ponieważ znajdujące się w nich emitery pracują przy ciśnieniu poniżej 1 bara. można je więc z powodzeniem stosować wszędzie tam, gdzie występują problemy z uzyskaniem dużego ciśnie- nia wody, niezbędnego do prawidłowej pracy innych systemów nawadniających. przy stosowaniu nawadniania kroplowego na dużych obszarach wodę dostarcza się na pola rurociągami przesyłowymi pod dużym ciśnieniem. rurociągi przesyłowe montowane są na kolektorach, do których podłączone są przewody nawadniające z reduktorami ciśnienia. linie kroplują- ce, do których w procesie wytłaczania wmontowywane są kroplowniki, zarówno wczasie pracy, jak i przerwwnawadnianiu oraz podczas przechowywania zachowu- ją na przekroju kształt okrągły lub owalny. linie kroplujące mają znacznie większą żywotność od taśm. mogą być użytkowa- ne przez co najmniej kilka sezonów pod warunkiem, że przepływająca nimi woda będzie odpowiedniej jakości i wolna od zanieczyszczeń, które mogą zablokować kroplowniki. odpowiedni systeM do oczyszczania wody z zanieczyszczeń mechanicznych używa się m.in . filtrów żwirowych. wzależności od stosowanych wsadówfiltracyjnych filtr oczyszcza wodę z zanieczyszczeń mechanicznych mineral- nych (tj. drobiny piasku i mułu) oraz bio- logicznych (glony i mikroorganizmy wód powierzchniowych). przy niewielkiej ilości zanieczyszczeń zamiast filtrów żwirowych stosować można filtry dyskowe. przy dużej ilości zanieczyszczeń filtry dysko- we pracują jako filtry doczyszczające na końcu zestawów filtrów żwirowych. taką samą funkcję jak filtr dyskowy spełnia filtr siatkowy, jednak można go stosować tyl- ko w małych uprawach i przy niedużych poborach wody. kolejną zaletą nawadniania kroplowego jest jego równomierność – oczywiście pod warunkiem, że system jest prawidłowo za- projektowany. największą równomierność dostarczania wody zapewniają kroplowni- ki z kompensacją ciśnienia. wodróżnieniu od linii z kroplownikami bez kompensacji można ich używać na terenach o zróżnico- wanej rzeźbie terenu i wszędzie tam, gdzie zachodzi potrzeba stosowania długich ciągów nawadniających. kompensacja ci- śnień pozwala na uzyskanie równomierne- go wydatku wody na całej długości ciągu. im większy rozstaw kroplowników, więk- sza średnica przewodu i wyższe ciśnienie wody (wdopuszczalnych granicach dla da- nego typu przewodu), tymdługość ciągów może być większa. w charakterystykach produktów dystrybutorzy podają infor- WATERMIL – linia bez kompensacji ciśnienia. 7.