Efektywne użytkowanie terenów zielonych wymaga starannego planowania, dużego nakładu pracy, wiąże się ze znacznym zużyciem energii elektrycznej, wody, nawozów i środków ochrony roślin.
Wykonywane prace można podzielić na dwie grupy: planowe, mające przynieść powtarzalne, długoterminowe skutki, oraz doraźne, wykonywane interwencyjnie, w celu naprawienia szkód.
Z punktu widzenia przedsiębiorstwa zajmującego się utrzymaniem terenów zielonych warunkiem rentownej działalności jest ograniczenie kosztów do poziomu rozsądnego minimum. Można to uzyskać, planując działania w perspektywie kilku lat i inwestując w infrastrukturę, która umożliwi istotne zmniejszenie wydatków przy zachowaniu najwyższej jakości usług, czyli doskonałej estetyki, funkcjonalności i bezpieczeństwa terenów.
Jakość i wydajność
Planowanie z wyprzedzeniem przynosi zamierzone efekty, jeśli do realizacji projektu zostaną wykorzystane materiały i urządzenia najwyższej jakości, o parametrach odpowiadających aktualnym potrzebom z uwzględnieniem możliwego wzrostu zapotrzebowania na wodę i energię. Istotna część kosztów inwestycji jest związana z pracami w gruncie: położeniem instalacji wodnej i elektrycznej oraz instalacją urządzeń automatyki. Wprowadzanie poprawek podczas eksploatacji systemu zwiększa koszty, ponieważ często wiąże się z naruszeniem nawierzchni w celu uzyskania dostępu do elementów położonych pod ziemią.
Możliwości jest wiele. Przeglądając oferty producentów i dystrybutorów, z którymi współpracuje firma MILEX Profesjonalne Systemy Nawadniania, można wybrać rozwiązania odpowiadające każdym wymaganiom i większości budżetów.
Zbieraj wodę
Ważną rolę w optymalizacji zużycia zasobów naturalnych odgrywa technika przechowywania wody. Gromadzenie wody opadowej umożliwia redukcję kosztów (brak opłat za korzystanie z wodociągów) i zapobiega nadmiernej eksploatacji naturalnych złóż wody. Jeśli obszar zieleni jest nawadniany wodą pochodzącą z otwartych zbiorników naturalnych, korzystnie jest dobrać pory pompowania wody tak, żeby móc skorzystać z najniższych stawek za energię elektryczną, najczęściej w nocy.
Precyzja
Precyzyjne podawanie wody to podstawa nawadniania. Pozostawienie obszarów bez nawadniania kończy się ich szybkim przesuszeniem, natomiast nakładanie się stref obsługiwanych przez kilka zraszaczy prowadzi do marnotrawienia wody i energii elektrycznej. Podobnie jak niepotrzebne podawanie wody na chodniki, ścieżki, drogi, place.
Dobranie optymalnego położenia zraszaczy i zasięgu ich działania to sztuka oparta na doświadczeniu i doskonałej znajomości utrzymywanego terenu. Ale jak każda sztuka, potrzebuje precyzyjnych narzędzi.
W zależności od typu nawierzchni, sposobu jej wykorzystania, rodzaju roślinności, najlepszym rozwiązaniem mogą być linie kroplujące, zraszacze statyczne (np. z dyszą MP Rotator), zraszacze turbinkowe, itp.
Nie podlewaj w deszczu
Ten obrazek od czasu do czasu powraca na zdjęciach umieszczanych w internecie: rzęsisty deszcz i w tym samym czasie załączony system zraszania trawnika, murawy albo uprawy rolniczej. Powód do przytyków i drwin na temat marnotrawienia pieniędzy i zasobów naturalnych, chociaż z technicznego punktu widzenia rzecz jak najbardziej zrozumiała.
Wiele instalacji nawadniających, głównie przydomowych, choć profesjonalnych również, wykonano z użyciem sterowników zegarowych. Dawka wody została oszacowana według jednego lub co najwyżej kilku schematów, a zraszacze są uruchamiane w ustalonych z góry odstępach czasu. Opad deszczu niczego nie zmienia, o ile w pobliżu nie ma pracownika, który ręcznie przerwie wykonywanie programu. Rozwiązaniem są detektory deszczu typu Clik (np. Rain-Clik™, Mini-Clik™) współpracujące ze sterownikami nawadniania. Dzięki nim można zaoszczędzić energię i wodę, wyłączając zraszacze na czas opadu i odraczając przywrócenie działania programu po ustaniu deszczu.
Dzięki wbudowanej technologii Quick Response, odpowiedzialnej za szybkie reagowanie, czujnik deszczu Rain-Clik™ oraz bezprzewodowy czujnik deszczu Wireless Rain-Clik™ może wydać sterownikowi komendę natychmiastowo zatrzymującą nawadnianie w przypadku opadów deszczu. Czujnik deszczu może być zainstalowany na okapie, dachu lub innej powierzchni, jak np. mur lub ogrodzenie. Dostępny jest również uchwyt do mocowania czujnika deszczu na krawędzi rynny.
Wylewanie lodowiska
Innym skrajnym przypadkiem, w którym używanie zraszaczy można uznać za marnotrawstwo energii i wody, są przymrozki zdarzające się w okresach przejściowych. Wtedy podanie wody nie dość, że jest bezcelowe, ponieważ spływa ona po zalegającej warstwie lodu, może być także niebezpieczne dla użytkowników terenu i szkodliwe dla roślin.
Można temu zapobiec, stosując czujniki zamarzania Freeze-Clik™. Działają one podobnie jak czujniki ostrzegające przed śliską nawierzchnią podczas jazdy samochodem. Wykrywają spadek temperatury i przy wartości progowej równej 3⁰C wyłączają system nawadniania.
Gleba płata figle
Nawadnianie ma jeden cel: zapewnienie optymalnych warunków wzrostu roślinom. Te zmieniają się dynamicznie, dlatego stosowanie sztywnych schematów nawadniania trudno uznać za optymalne rozwiązanie.
Podstawowym kryterium oceny stopnia zaspokojenia zapotrzebowania roślin na wodę jest pomiar wilgotności gleby.
Wpływa na niego wiele czynników:
• naturalne opady atmosferyczne,
• temperatura i wilgotność powietrza,
• kierunek i siła wiatru,
• gęstość roślinności.
Dlatego stopień wysychania gleby, a więc i zapotrzebowanie na wodę mogą być różne w różnych fazach wegetacji.
Unikanie nadmiernej podaży wody pozwala zaoszczędzić energię elektryczną (jeśli za pompowanie wody odpowiadają własne stacje pomp), a także, bez względu na sposób zasilania, chroni naturalne zasoby wody i samą glebę, która po przyjęciu zbyt dużej ilości wody staje się podatna na uszkodzenia i uniemożliwia korzystanie z terenu (zwłaszcza w przypadku obiektów sportowych).
Doskonałym rozwiązaniem są czujniki wilgotności gleby, np. typu Soil-Clik, współpracujące ze sterownikami systemów nawadniania.
Sztuka sterowania
Instalacje nawadniające są kontrolowane przez sterowniki wykonujące zadany program nawadniania i zwalniają obsługę z obowiązkowej obecności w obrębie wszystkich obsługiwanych obiektów. Pierwsze układy automatyzacji nawadniania ograniczały się do włączania i wyłączania zraszaczy o określonej porze. Dzisiaj wygląda to inaczej.
Sterownik zbiera informacje z czujników, o których wspominaliśmy, i wielu innych, między innymi z:
• miernika przepływu wody,
• mierników natężenia prądu zasilającego zawory,
• stacji meteorologicznej rejestrującej ciśnienie, wilgotność i temperaturę powietrza, kierunek i prędkość wiatru. Każda zarejestrowana zmiana warunków może spowodować modyfikację wykonywanego programu nawadniania.
Dobrze dobrać sterowniki
Firma Milex Profesjonalne Systemy Nawadniania dostarcza wiele rodzajów sterowników posiadających zróżnicowane możliwości rozbudowy i wykorzystania dodatkowych sygnałów sterujących. W istocie dobrze dobrane sterowniki najskuteczniej ograniczają zużycie energii elektrycznej, wody, poprawiają stan roślin i gleby. Żeby je w pełni spożytkować, trzeba nauczyć się wykorzystywać ich możliwości, programować je, modyfikować ustawienia na podstawie własnych obserwacji i pomiarów.
Najbardziej zaawansowane rozwiązania umożliwiają połączenie sterownika z oprogramowaniem działającym na serwerze producenta i zarządzanie nim zdalnie, z dowolnego miejsca na świecie, przy pomocy czytelnego, intuicyjnego interfejsu dostępnego z każdej przeglądarki www.
Dbaj o środowisko
Bycie eko nie jest tylko chwilowym trendem, lecz przede wszystkim powrotem do korzeni. I choć prowadzenie ekologicznego ogrodu z pozoru może wydawać się drogie, to tak naprawdę może ono prowadzić do sporych oszczędności, zarówno pieniędzy, jak i czasu. Takie właśnie drobne rozwiązania pozwalają korzystnie wpływać na środowisko, a ponadto uczą mądrego gospodarowania zasobami i zrozumienia dla otaczającego nas świata.
Firma MILEX oferuje wysokiej jakości zbiorniki na wodę. Ich pojemność waha się od 4 do 2000 m3 i można w nich bezpiecznie przechowywać wodę pitną i użytkową. Można je łączyć w zależności od potrzeb, a szeroki wybór akcesoriów umożliwia realizację w zasadzie dowolnego projektu.
MILEX Profesjonalne Systemy Nawadniania oferuje precyzyjne i oszczędne zraszacze w wielu typoszeregach, o zasięgu dobieranym w bardzo szerokim zakresie. Dla wygody naszych Klientów dbamy o to, żeby w jednym miejscu mogli zaopatrzyć się w urządzenia pozwalające na zabezpieczenie dowolnego terenu.
Tekst: Andrzej Domka
